Yeme içmede ağız tadı yerinde
Zincir restoranların birçoğu ocak-şubat aylarında cirolarını korudu. Üst gelir grubundan orta segmentteki restoranlara müşteri kayışı olduğu iddia ediliyor.
Öte yandan lüks restoran sahipleri “İşler yüzde 10-20 arttı” diyor...
SON yıllarda en hızlı büyüyen sektörlerden biri yeme içme. Yerli ve yabancı birçok yatırımcının girdiği sektör, yaşanan sosyal ve ekonomik gelişmelerden diğer sektörlere göre daha az etkileniyor. Seçim sürecine girildiği bu dönemde tüketici birçok alanda talebini seçim sonrasına öteliyor. Yaptığımız araştırmaya göre yeme içme sektöründe yılın ilk iki ayında işler iyi gitti. Birçok restoran geçen yılki cirolarını korurken, en çok yakınılan konu ise AVM’lerde dolar ve euro bazındaki kiralarda artış.
Yeme içme sektörünün büyüklüğünün 10 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor.
Geçen yıl yüzde 50 civarında büyüyen sektörün bu yıl da en az yüzde 30 büyümesi bekleniyor. Türkiye’de yeme içme sektörünün cirosunun yarıya yakını İstanbul’da dönüyor, Ağırlıklı İstanbul’da bulunan ve üst segmente hizmet veren restoranların cirolarında ocak-şu-bat ayında geçen yılın aynı aylarına göre yüzde 10-20 artış var. Bu durumda yatırımcıların yeni restoran açması kadar, sosyalleşme ve gündemi birlikte değerlendirme eğiliminin de etkili olduğu belirtiliyor. İstanbul’da turist sayısının artmasının da lüks restoranlara olumlu yansıdığını belirtelim.
"İŞLER GÜZEL, YOLUNDA"
Nusr’et restoranlarının ortağı Nusret Gökçe, ocak ve şubat aylarında restoranlarında geçen yıla göre yüzde 15-20 civarında müşteri sayısı ve ciro artışı olduğunu söylüyor. Sıkıntılı dönemlerde insanların stres atmak ve konuşmak için üst düzey restoranlara daha çok gittiğini belirten Gökçe, “Bizim restoranlarımızda her şey güzel ve yolunda... Yerli müşterilerimizin yanı sıra yabancı müşterilerimizde de ciddi artış var. Özellikle İstanbul’da akşam servislerinde müşterilerimizin yüzde 40’ı yabancılar olmaya başladı” şeklinde konuşuyor.
"HEDEFLERİMİZİ AŞTIK"
İstanbul, Ankara, Gaziantep, Mersin ve Samsun’da toplam 20 restoranı bulunan Big Chefs’in Ortağı Saruhan Tan, son iki aydır işlerinde olumsuz yönde bir etkilenme olmadığını söylüyor. “Tam tersine hedeflediğimiz bütçeleri yüzde 5-10 arasında geçiyoruz’
diyen Tan, “Biz ağırlıklı olarak B grubuna hizmet veriyoruz. Bu dönemde morali bozulan kendini yemeğe veriyor. Kafası dağılsın istiyor. Bu nedenle negatif bir etki görmedik” diyor. Seçim ekonomisinin de kendilerini olumlu etkilediğini belirten Tan, şu değerlendirmeleri yapıyor: “Seçim dönemlerinde iş ve lobi yemekleri artıyor. Bunu özellikle Ankara şubelerimizde daha yoğun hissedebiliyoruz. İnsanlar sohbet ve kulislerini yemekli ortamlarda yapıyor. Önümüzdeki dönemde de büyümemizi sürdüreceğimizi düşünüyorum. Dubai’de nisan aymın sonuna doğru bir restoranımız açılacak.
Adana ve İstan bul’da da yeni şubeler açma planımız var.”
İstanbul’da İs-tinye Park, Caddebostan ve Palla-dium AVM’de üç restoranı bulunan Polonez markasının sahibi Mustafa Akkaş da restoranlarında mevcut durumu koruduklarını belirtiyor. Bu durumdan memnun olan Akkaş. “Bizim işimiz içinde restorancılık büyük bir yer tutmuyor. Yine de restoranlarımızın performansından memnunuz. Restoranlarımız zaten gelebilecekleri en iyi noktadalar” diyor.
BURSA'DA DÜŞÜŞ VAR
Aynı zincire bağlı olsa da Anadolu ve İstanbul’daki restoranlar bu dönemden farklı düzeylerde etkileniyor. İskender’in merkezi olarak kabul edilen Bursa’nın en tanınmış restoran zinciri İskender’in Bursa’da yedi, İstanbul’da Ataşehir ve Beşiktaş’ta olmak üzere iki, Balıkesir’de de iki yol restoranı bulunuyor. İskender’in Yönetim Kurulu Başkam Yavuz İskenderoğlu, Bursa’daki restoranlarında son iki aydır cirolarda yüzde 30 oranında düşüş olduğunu söylüyor. İs-kenderoğlu’nun verdiği bilgiye göre, önemli bir kış turizmi des-tinasyonu olan Bursa’da en yoğun sezon 15 Ara-lık’ta başlıyor ve Şubat sonuna kadar devam ediyor. Bu yıl havaların azizliğine uğradıklarını belirten İskenderoğlu, “Havaların yanı sıra kurlardaki hareketlilik de insanları olumsuz etkiliyor. İnsanlar belirsizlik zamanlarında temkinli davranır. Parasını harcama konusunda daha çekimser oluyorlar. Restoranlarımızda işlerin düşmesinin bir etkisinin de bu olduğunu düşünüyorum” diye konuşuyor. İskenderoğlu, İstanbul’daki restoranlarında ise Bursa gibi bir düşüş olmadığını, geçen yıl ile aynı iş hacimlerini koruduklarını belirtiyor.
KUR KİRACILARI VURDU
Ramiz Gıda’nın Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Taşkınlar ise işlerin genel durumundan pek memnun değil. Halen 132 restoranı bulunan Ramiz Köfte’nin restoranları son üç ayda ciro artışı gerçekleştiremese de bir kayıp da yaşamamış. Fakat asıl sıkıntı karlılıkların düşmesi... Şirketin 132 restoranından 96’sı AVM’lerde bulunuyor. Buralarda kiralar dolar ve euro ile ödendiği için TL’nin değer kaybı karlılığı olumsuz etkiliyor. Taşkınlar, “Eskiden ciromuzun yüzde 10’unu kiraya verirken şimdi yüzde 15-20’sini kiraya vermeye başladık. Köfteci, dönerci gibi kırmızı etçilerde cironun yüzde 20’si net kardır. Bu artık yüzde 10’lara indi. Son üç ayda AVM kapı girişleri aynı kaldığı için ciromuz da artmadı” değerlendirmesini yapıyor.
Taşkınlar, üst gelir grubundaki restoranlardan bu dönemde kendilerine müşteri kaydığı için cirolarını koruyabildiklerini düşünüyor. Bu konuda da şu değerlendirmeyi yapıyor: “Bizim müşterilerimiz ağırlıklı olarak C ve D grubu. Ekonomik açıdan sıkıntılı dönemlerde kişi başı karm doyurma maliyetinin 100-150 TL olduğu alakart restoranlardan bizim restoranlara kayış oluyor. İnsanlar dışarıda yemek yemeği kesmiyorlar ama daha uygun fiyatlı restoranlara geliyorlar. Böyle olmasaydı ciro kayıpları yüzde 20’lere ulaşırdı.”
"AYNI SEVİYELERDEYİZ"
Yeme içme sektörünün büyüyen grup larından biri olan HD Group da son iki ayda işlerinde kayıp yaşamamış. HD İskender HD Döner Kebap, Tadım Pizza, Ağababa Köfte ve Pidem markalarıyla 99 restorana sahip olan HD Group’un Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kaan Demirağ, “Yeni restoran açmaya devam ettiğimiz için cirolarımız genelde aynı seviyeyi koruyor” diyor, insanların tedirgin olduğu dönemlerde harcama eğilimlerinin azaldığını vurgulayan Demirağ, şöyle konuşuyor: “Ağırlıklı olarak alışveriş merkezlerinde olduğumuz için süreçten daha az etkileniyoruz. Geçen yılın ocak-şubat ayma göre restoranlarımız ciroda aynı seviyelerini koruyor. Hatta yaz aylarına göre cirolarımızın yüzde 25 yukarıda olduğunu söyleyebilirim.”
Çıtır Usta’mn Yönetim Kurulu Başkanı Atilla Külekçioğlu ise, yılın ilk iki ayında işlerinde bir düşüş olmadığını, mevcut durumlarım genel olarak koruduklarım söylüyor. Çıtır Usta’nın Türkiye’nin 14 ilinde 57 restoranı var. Bunların 37’si İstanbul’da bulunuyor.
Bunların ağırlıklı AVM’lerde bulunduğunu belirten Külekçioğlu, işlerin durumu ile ilgili şu tespiti yapıyor: “Biz genelde B ve C grubuna hizmet vermek üzere konumlandık, insanlar bir şekilde yemek yiyecek ve yiyor. Sadece Ortaköy’deki restoranımızda bir miktar düşüş var.
Orası 24 saat açık olan çorbacı konseptinde bir restoran. Dışarı çıkan insanların azlığından dolayı böyle bir düşüş olduğunu gözlemliyorum. Komşu restoranlarda da benzer bir durum söz konusu.”
Nuri DEVELİ / Develi Grubu Yönetim Kurulu Üyesi
Ziyaretçi sayımız yüzde 10 arttı
Genel yargı olarak yeme içme en son etkilenen sektör olarak görülse de ekonomik dalgalanmalar bizi de etkiliyor. Develi Grubu olarak geçen yılın ilk ayları ile bu yılı karşılaştırdığımızda gelen ziyaretçi sayımızda yüzde 10’luk bir artış görüyoruz.
Ekonomik dalgalanma olmasa bu rakam belki de daha yüksek olacaktı, bunu bilemeyiz. Ziyaretçi sayımızda artış olmasına rağmen ürünlere gelen zamlardan dolayı kar oranımızda ciddi bir düşüş söz konusu.
Gelen her zammı misafirlerimize yansıtamıyoruz ve kardan kayıp yaşıyoruz. Bizim İstanbul’da yedi restoranımız bulunuyor. Ekonomik dalgalanma olsun olmasın, eskilerin dediği gibi ayağını yorganına göre uzatmak lazım. Bu yüzden biz tüm yatırımlarımızı öz sermayemiz ile yapıyoruz.
Dilek Dölek BAŞARIR / Mc Dönald’s Türkiye Genel Müdürü
Hedefimiz yüzde 30 büyüme
Bu yılın bizim için iyi başladığını söyleyebilirim. Geçen yılın ilk iki ayına kıyasla ciromuzda yüzde 30’un üzerinde bir artış var. Misafir sayılarında ise yüzde 20'lik bir artış görüyoruz. Bunda restoran sayımızın artmasının yanında yoğun olarak gerçekleştirdiğimiz kampanyaların etkisinin olduğunu düşünüyoruz.
Son aylarda yoğun olarak iletişimini yaptığımız ikili menü kampanyamızın etkilerini görüyoruz. Ayrıca, Türkiye genelinde yeni restoran açılışlarını hız kesmeden sürdürüyoruz. Halihazırda restoran sayımız 236'ya ulaştı. 2014 yılında istikrarlı büyümemizi sürdürmeyi hedefliyoruz. Bu yıl 42 yeni restoran açmayı ve yüzde 30 oranında bir büyüme hedefliyoruz.
Bu da bine yakın yeni istihdam yaratacağımız anlamına geliyor.
—————